Mineralen
Alle voedermiddelen bevatten mineralen en spoorelementen. In de veevoeding wordt vaak gesproken over de mineralen calcium, fosfor, natrium, kalium, magnesium, zwavel en chloor. Daarnaast zijn koper, zink, mangaan, jodium, kobalt, ijzer en selenium de belangrijkste spoorelementen. Elk mineraal (en spoorelement) heeft een eigen bijdrage in het goed functioneren van de koe. Daarnaast is de behoefte van elke diercategorie verschillend. Zo is de calcium behoefte van een droge koe 27 gram per dag en die van een hoog productieve koe 100 gram per dag.
Het is dus van belang dat de mineralenvoorziening van een bepaalde diergroep op maat verstrekt wordt. Door middel van de kuilanalyse kan de hoeveelheid mineralen in ruwvoer worden bepaald. Bij navraag zijn de meeste mengvoer fabrikanten bereid om de mineralengehalten in het krachtvoer vrij te geven. Op deze manier kan vrij nauwkeurig bepaald worden, hoe het gesteld staat met de mineralenvoorziening. Indien nodig kunnen tekorten worden aangevuld met een speciaal mineralenmengsel. Houd hierbij goed in gedachten: Het is geen kwestie van meer is beter, maar van voldoende is goed!
De gehalten van mineralen en spoorelementen in (ruw)voer worden voor een groot gedeelte bepaald door de grond waarop het gewas wordt geteeld. Een voorbeeld hiervan is kalium, in de praktijk komt een kalium tekort op kleigrond nooit voor, terwijl op zandgrond een groot deel van de veehouders jaarlijks kali strooien over het grasland. Het is dus mogelijk om het gehalte van mineralen in ruwvoer enigszins te sturen.
Daarnaast bevinden mineralen in ruwvoer zich in organische vorm, dit is beter opneembaar voor de koe dan wanneer deze mineralen los, in anorganische vorm worden toegediend.
Wanneer er op een melkveebedrijf problemen spelen, zoals verminderde weerstand of (onverklaarbare) lagere productie, kan het probleem voortkomen uit een verkeerde mineralenvoorziening. Dit kan worden onderzocht door middel van mineralenchecks in bloed, melk of urine. Dit is een goedkoop onderzoek wat veel inzichten kan op leveren, want ook hier geldt: meten is weten!
In de tabel hieronder is de mineralenbehoefte van verschillende diergroepen weergegeven (bron: CVB, 2016).
Melkkoe, 20 kg/dag | Melkkoe, 40 kg/dag | Droge koe, 8e mnd. dracht | Droge koe, 9e mnd. dracht | Jongvee, 4 mnd. | Jongvee, 9 mnd. | Jongvee, 16 mnd. | |
Calcium (g) | 60 | 100 | 27 | 31 | 22 | 20 | 21 |
Fosfor (g) | 47 | 79 | 21 | 22 | 13 | 13 | 13 |
Magnesium (g) | 38 | 56 | 22 | 23 | 6,7 | 10 | 14 |
Natrium (g) | 20 | 33 | 7,6 | 6,6 | 2,3 | 3 | 4 |
Kalium (g) | 134 | 190 | 56 | 55 | 17 | 26 | 35 |
Chloor (g) | 37 | 66 | 7,7 | 8,5 | 2,2 | 3,3 | 4,6 |
Zwavel (g) | 40 | 50 | 15 | 15 | 6 | 9 | 11 |
Koper (mg) | 227 | 260 | 277 | 277 | 56 | 92 | 132 |
Kobalt (mg) | 1,9 | 2,4 | 1,2 | 1,1 | 0,4 | 0,6 | 0,7 |
Jodium (mg) | 9,5 | 12 | 5,5 | 5,5 | 2 | 3 | 3,5 |
Zink (mg) | 490 | 763 | 246 | 246 | 111 | 143 | 183 |
Mangaan (mg) | 740 | 940 | 460 | 440 | 98 | 140 | 183 |
IJzer (mg) | 150 | 300 | 345 | 345 | 363 | 299 | 267 |
Seleen (mg) | 2,72 | 4,22 | 1,44 | 1,44 | 0,4 | 0,62 | 0,87 |