Rantsoen voor droge koeien

Wanneer de koeien in de droogstand komen zal de voederopname dalen. Melkkoeien hebben namelijk zo’n 20 kg droge stof per dag nodig terwijl droge koeien maar 12 kg droge stof per dag kunnen opnemen. Het voer van de droogstaande koeien moet veel volume bevatten en structuurrijk zijn. Structuurrijk voer kan bereikt worden door stro of hooi aan het rantsoen toe te voegen. Ondanks dat de energiebehoefte van de droge koeien lager is dan die van de melkkoeien is het toch belangrijk om door een smakelijk rantsoen voldoende DS opname te garanderen. Verder mag het rantsoen van de droogstaande koeien niet te veel Kalium en Calcium bevatten, maar moet er wel voldoende Magnesium in zitten (WUR, 2013). Om te controleren of de droogstand goed verloopt kan er gekeken worden naar tabel 2. Hierin zijn een aantal doelstelling van de droogstand opgenomen met daarbij de manieren waarop deze doelstellingen gehaald kunnen worden. Ook kan er in deze tabel per onderdeel afgestreept worden of deze doelstellingen wel, een beetje of niet behaald worden.

Far-off

De droge koeien kunnen verdeeld worden in 2 verschillende groepen. Als eerste is er de Far-off groep, de droge koe bevindt zich in deze groep van het moment van droogzetten tot 21 dagen voor afkalven. In deze periode is de koe bezig met het herstellen van het uierweefsel en is ze eventuele uierinfecties aan het genezen. De Far-off droge koe heeft 9000 VEM en 400-500 DVE per dag nodig met een OEB van 0-150, verder moet het rantsoen zo’n 13-14% RE bevatten (zie tabel 1: streefwaarden droogstandsrantsoen van Veerkracht). Dit betekent dat er per dag 1500 gram RE gevoerd wordt. Vaarzen hebben per dag 100 gram RE extra nodig voor lichaamsgroei. Daarnaast is vrijwel altijd een aanvulling van vitaminen en mineralen nodig. Belangrijke mineralen/sporenelementen zijn Cu, Mg Se en Zn en de sporenelementen, belangrijke vitaminen A, D en E.

Close-up

Vanaf 21 dagen voor afkalven komen de koeien in de Close-up groep. Tijdens deze periode van de droogstand neemt de VEM-behoefte toe. Op dit moment wordt een groot deel van de energie en het eiwit in het kalf gestoken en de productie van biest gebruikt. De VEM-behoefte is tijdens de close-up periode 10.000 met een DVE van 500-600 (zie tabel 1: streefwaarden droogstandsrantsoen van Veerkracht). Een OEB van minstens 150 is nodig om de pensmicroben goed te laten groeien zodat de pens beter voorbereid is op het lactatierantsoen (zie tabel 2: doelstellingen van de droogstand). Het rantsoen moet een RE-gehalte hebben van 14-15% (zie tabel 1: streefwaarden droogstandsrantsoen Veerkracht) (WUR, 2013), of te wel per dag 1600 gram RE. Vanwege de verminderde opname capaciteit in de pens door het grote volume van kalf en vruchtwater is op dit moment alleen ruwvoer niet meer genoeg en zal er vaak krachtvoer bijgevoerd moeten worden. Wanneer er te weinig energie gevoerd wordt zullen de lichaamsreserves al voor het afkalven aangesproken worden. Dat is erg ongunstig voor de weerstand van het moederdier. Net als bij de Far-off groep is ook hier aanvulling van vitaminen en mineralen nodig.

Iets wat ook regelmatig voorkomt is dat de droge koeien de restjes van de melkkoeien krijgen. Restvoer is echter geen droge koeienvoer! Een deel van het verse melkkoeienrantsoen kan gebruikt worden als aanvulling van het rantsoen voor de close-up koeien aangezien deze meer VEM en DVE nodig hebben.

 

Tabel 1: streefwaarden droogstandsrantsoen (Bron: Veerkracht)
Groep Voeropname

/dag

VEM

/dag

RE

g/dag

OEB

g/dag

Zetmeel

g/dag

KAV Mg

g/kg DS

P

g/kg DS

K

g/kg DS

Vit. D3

internationale eenheid

Far-off 12 kg ds

ruwvoer

9.000 1.500 0-150 <1.200 ->0 2,5 3,2 20 25.000
Close-up 10-11 kg ds waarvan 2kg krachtvoer 10.000 1.600 150-250 <1.200 ->0 3 3,2 20 25.000

 

Tips

  • Elke dag vers voer: smakelijk en voldoende aanbod
  • Eventueel een mengkuil of balen maken met een speciaal rantsoen voor de droge koeien
  • Beperkt kalium en calcium voeren
  • Bij kleine groepen droge koeien:
    • Maak een basisrantsoen voor de droge koeien op basis van het Far-off rantsoen (zie tabel 1)
    • In de laatste 3 weken voor afkalven het rantsoen aanvullen met krachtvoer (opbouwen naar 1 tot 2 kg), dit kan met een vastzethek of krachtvoerbox verstrekt worden
  • Gebruik maken van smakelijke structuurbron in combinatie met ruwvoer van de melkkoeien is een optie
  • Voeg een passend vitaminen en mineralen product voor droge koeien toe

 

 

Tabel 2: Doelstellingen van de droogstand inclusief manieren waarop deze behaald kunnen worden (Bron: deboerenveearts.nl)

Tabel droge koeien