Bodempodcast #2 Bodemleven: eten en gegeten worden, stikstofbolletjes, pendelaars
Introductie
In deze aflevering van de bodempodcast hebben we het over de rol van bodemleven in de bodem en productie. Samen met Pieter Struyk van het Louis Bolk instituut zijn we te gast bij Sierd Deinum, een biodynamisch melkveehouder in Sondel te Friesland. Het bodemleven kent een grote diversiteit aan soorten die allemaal een rol hebben. In deze aflevering behandelen we veel van deze soorten en leer je hoe je het bodemleven kan stimuleren in jouw eigen bodem. Ook gaan we het veld in om kuilen te graven en de aanwezigheid van het bodemleven te bepalen.
Samenvatting
Bodemkundige: Pieter Struyk – Louis Bolk Instituut
Locatie: Melkveebedrijf van Sierd Deinum in Sondel, Friesland Bodemtype: klei
Bodemleven
Wat onder bodemleven valt is divers; van de mol tot aan de bacteriën. Elke soort vervult zijn eigen rol. Het is een web van eten en gegeten worden. Het bodemleven draagt bij aan de zelfregulerende processen in de bodem. Organisch materiaal wordt door het bodemleven efficiënt omgezet tot beschikbare nutriënten, ook wel mineralisatie genoemd. Voor een gezond en vitaal bodemleven zijn 4 factoren nodig: huisvesting, organisch materiaal, water en lucht.
Soorten bodemleven
Bij de verschillende soorten bodemleven kan gedacht worden aan bacteriën, schimmels, protozoa, wormen, regenwormen enzovoorts. Bacteriën spelen een rol in bijna alle functies van het bodemleven. De Rhizobium bacterie legt stikstof vast, doormiddel van samenwerking met een plant (de plant zelf kan geen stikstof binden). Een divers bodemleven is belangrijk om binnen de bodem tot een efficiënte nutriëntomzetting te komen.
Wormen
De groep van (regen) wormen bestaat uit drie soorten. 1) De strooiselbewoner, rood van kleur, die in en op de bovenste laag van de bodem leeft en belangrijk is voor afbraak van gewasresten en mest. 2) De bodembewoner, grijs van kleur, leeft in de bovenste 0-40 cm van de bodem en is belangrijk voor de bodemstructuur. 3) De pendelaar, die diepe verticale gangen maakt en belangrijk is voor o.a. ontwatering. De verschillende leefomstandigheden duiden ook op een verschillende voorkeur voor type mest, grondbewerking enzovoorts.
Bodemsoort en bewerking
De verhoudingen tussen soorten bodemleven in de bodem verschilt. Zo is bouwland instabiel, wat zorgt voor meer bacteriën in verhouding tot oud grasland, wat op zijn beurt weer meer wormen heeft. Niet kerende grondbewerking is beter voor het meeste bodemleven behalve de bodembewoner. Ook een hogere pH wordt door het bodemleven gewaardeerd. Als er veel kunstmest gebruikt wordt kan de pH van de bodem langzaam dalen, wat negatief is voor het bodemleven.
Tik hier: Bodempodcast 2 voor de samenvatting als PDF!
Van deze aflevering is ook een kortere variant beschikbaar, beluister deze hieronder!